|
|
|
|
|
| DOĞUM YAPAN SİGORTALILARA YAPILAN ÖDEMELER |
|
|
Kanuna göre “analık” olarak ifade edilen doğum süreci, 4/a (eski SSK) ve 4/b (eski Bağ-Kur) kapsamında hizmet gören kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin;
Kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının veya kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin, gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve özürlülük halleridir. Belirtilen analık süreci içerisinde SGK tarafından çalışan kadınlara iki çeşit yardım söz konusudur. Bu yardımlardan ilki; analık süresi içerisinde analık sigortasından yararlanan sigortalıya iş göremediği bu süreler için geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesidir. İkincisi ise; sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe her çocuk için yaşaması şartıyla bir defaya mahsus emzirme ödeneğinin (süt parası) verilmesidir. Emzirme ödeneği alma şartları Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği ödenebilmesi için; -4/a kapsamında çalışanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün sigortalılığın olması; -4/b kapsamında çalışanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün sigortalılığın olması ve herhangi bir prim borcunun bulunmaması gerekmektedir. Görüldüğü üzere emzirme ödeneği sadece kadın sigortalılara değil, sigortasız eşi doğum yapan erkek sigortalılara da ödenmektedir. 2012 yılında 89 TL olan emzirme ödeneği, 2013 yılı için 95 TL olarak sigortalılara ödenmektedir. Geçici iş göremezlik ödeneği Analık süresi içinde iş göremeyen kadınlara geçici iş göremezlik ödeneği adı altında bir ödeme yapılmaktadır. Bu ödeme tutarı, kadın sigortalının doğum yaptığı tarihten önceki on iki aylık süre içerisinde son üç ayının SGK’ya bildirilen kazançları dikkate alınarak hesaplanır. Geçici iş göremezlik ödeneği 4/a kapsamında ve 4/b kapsamında (Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin tüm ortakları hariç) çalışan sigortalılara ödenmektedir. Ödenek için gerekli koşul belirtilen çalışanların doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün sigortalılıklarının olmasıdır. Bu şartı sağlayanlara doğumdan önceki ve sonraki sekiz haftalık süre için (toplam 16 hafta) geçici iş göremezlik ödeneği verilir. Çoğul gebelik durumunda ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki hafta daha ilave edilir ve 18 hafta ödeme yapılır. Analık ödeneğinde dikkat edilmesi gereken iki önemli husus Bu hususları belirttikten sonra iki konuya değinmekte yarar var. Birincisi, sigortalıların çalışamadıkları dönemde eksik ödenek almamaları açısından, primlerinin SGK’ya aldıkları ücret üzerinden bildiriminde yarar var. Örneğin net 2500 TL ücret alan bir çalışanın sigorta primleri asgari ücret üzerinden bildiriliyorsa, doğum sonrası alınacak ödenekte asgari ücret üzerinden hesaplanmaktadır. İkinci hususta, belirtilen ödeneğin sigortalılara verilmesi için doğumdan önceki bir yıl içinde 90 günlük prim koşulunun “sahte sigortalılık” diye nitelendirilen usulle yerine getirilmesidir. Yani hiç çalışmayan gebe bir kadının doğuma yakın bir sürede 90 gün herhangi bir işyerinden sigortalı bildirilmesidir. Bu şekilde sigortalı bildirimi yapılan kişiler otomatik olarak tespit edilmekte ve gerekli incelemelerden sonra yapılacak tespit sonucu ağır yaptırımlar uygulanmaktadır. |
|
| |
| |
|
